Haris Seferovic: Farkı bağlantı oyunuyla yaratabilir
Galatasaray’ın Benfica’dan transfer ettiği yeni santrforu çok yönlülüğüyle dikkat çeken bir oyuncu.
Son beş sezonda iki kez 20 golü geçip üç kez de 5 gol ve altında kalan bir santrforun golcülüğüne güvenebilir misiniz? Kolay değil. Evet Haris Seferovic, Benfica’daki son sezonunda sakatlıklar nedeniyle sahada sadece 349 dakika kalabildi ve oyuncunun son bir yılını bu nedenle görmezden gelebiliriz. Fakat öncesinde de durum çok farklı değildi. 22 ve 23 golle kariyerinin açık ara en iyi sezonlarını Benfica’da geçirirken bu iki sezonun arasında 30 maçta 5 gollük bir sezonu daha olan İsviçreli santrfor, Benfica’daki ilk sezonunda da 1000 dakikaya yakın süre almış ve sadece 4 gol atmıştı. Keza öncesindeki Bundesliga kariyeri de benzer şekilde ilerledi. Benfica’ya transfer olmadan önceki son iki sezonunda Frankfurt formasıyla üçer gollü sezonları olan Seferovic’in saf bir golcü olmadığını anlamak mümkün. Kariyeri boyunca sürekli 10 gol ve altında kalmış fakat bunun yanında iki sezonda da 22 ve 23 gollü sezonları olmuş bir santrfora yapacağı skor yönünden güvenemeyebilirsiniz. Ama 9 numara transfer ederken gol katkısı dışında oyuncunun profilinde bakabileceğiniz çok önemli birincil meziyetler var ve Haris Seferovic bu yönden pek de fena bir santrfor sayılmaz.
2009 yılında İsviçre’yle U-17 Dünya Kupası’nı epey sürpriz bir şekilde kazanan Haris Seferovic, o turnuvayı Altın Top’un sahibi Sani Emmanuel’le birlikte gol kralı olarak bitirdi. Fizik güç farkının üst düzey turnuvalar içinde sahaya en çok yansıdığı U-17 Dünya Kupası, bu nedenle Nijerya’nın domine ettiği bir yarışma ve o Nijerya’yı finalde geçerek İsviçre’ye tarihinin en büyük FIFA başarısını getirmek oldukça imkansız bir görevdi. Seferovic ve arkadaşları bunu başardı. Haris Seferovic de diğer birkaç İsviçre oyuncusu gibi bu şampiyonluk sonrasında dikkat çeken oyuncuların başında geldi ve o dönem genç santrforun kariyerinin çok parlak geçeceğini söyleyen hatrı sayılır futbolsever vardı. Fakat o İsviçre kadrosu bu bakımdan biraz şanssız bir takımdı.
Turnuvanın Emmanuel’den sonraki en değerli oyuncusu olan Nassim Ben Khalifa, o takımın belki de en parlak üyesiydi. Adı Premier League takımları için geçen oyuncu turnuva sonrasında hemen Wolfsburg yaptı fakat oyuncu birkaç sene sonra kendisini Eskişehirspor’da bulacak kadar serbest bir düşüş yaşadı. Ricardo Rodriguez dünyanın en özel sol beklerinden biri olması beklenen bir isimdi. O da Bundesliga’da küçük bir çıkış yaptı fakat devamını getiremedi. Granit Xhaka benzer şekilde Bundesliga’da Gladbach formasıyla büyük performanslar gösterip büyük bir bonservisle Arsenal yaptı ama orada hep eleştiri aldı. Haris Seferovic de o dönem hissettirdiklerini elde etmiş değil ve bunun da muhtemelen bazı sebepleri var. O turnuvada ön plana çıkmasını sağlayan fizik güç kariyeri boyunca Haris Seferovic’in en önemli oyun kalitelerinden biri oldu. Ama İsviçreli oyuncunun bunu oyunun diğer departmanlarında başka özellikleriyle en üst seviyede desteklediğini söylemek kolay değil.
Haris Seferovic tam bir görev oyuncusu. Oyunun belki de hiçbir departmanında çok üst seviyeye çıkamadı ama birçok şeyi iyi standartta yapabilen bir oyuncu oldu. Mükemmel bir golcü değildi ama uygun atmosferde ciddi gol rakamlarına çıkabildiğini zorlu bir ligde iki defa gösterdi. Fizik güç olarak hep çok iyi bir oyuncuydu ama oyunun en büyük atletlerinden biri değildi ve bu fizik gücü sahada kendi lehine çevirmesini sağlayan şey çalışkanlığıyla bitmek tükenmek bilmeyen azmi oldu. Müthiş bir driplingçi olamadı ama açık alanlarda 1.89'luk boyuna göre topu oldukça rahat taşıyabilen bir oyuncu olmayı başardı. Çabuk değildi ama yine boyuna göre ağır bir oyuncu demeniz de mümkün değildi. Hava toplarında iyi bir oyuncu oldu ama oyunun en iyilerden biri olamadı. Çok az oynadığı son sezon hariç Statsbomb’a göre %50'nin üzerine sadece bir kez çıkabilen (bu durum santrforlarda çok anormal değil) Seferovic sonuç olarak bir hava üssü de değil. Tüm bunlarla birlikte oyuncunun pas kalitesiyle alakalı da benzer cümleler kurabilirsiniz. Bir santrfor için Haris Seferovic kesinlikle çok iyi bir pasör değil. Öyle ki bazen çok basit paslarda dahi tempo ya da rota hataları yapabilen bir oyuncu. Ama özellikle santrforlar için “bağlantı oyunu” pas kalitesinden çok daha ötede bir kavram ve İsviçreli forvetin Galatasaray’a en büyük katkılarından biri oyunun bu kısmında olabilir.
Bir oyuncunun sahada herhangi bir bağlantı kurabilmesi için verdiğiniz topu ondan sorunsuz bir şekilde alabilmeniz gerekir. Bazı oyuncular aldıkları topu vermeye meyilli değillerdir ve bu tip futbolcularla ön taraftaki bağlantıların zarar görmesi kaçınılmaz olur. Haris Seferovic verdiğiniz topu sorunsuz alabildiğiniz, aldığı topu da sürekli etrafındaki uygun opsiyonlara vermeye çalışan bir profil. Bu, nitelikli bir bağlantı oyununda pas kalitesinden çok daha önemli yer tutan bir faktör. Deneyimli oyuncu taktik yönden gelişmiş, etrafında neler olup bittiğinin farkına varmakta hiç geç kalmayan, dolayısıyla oyunu da standartların epey üzerinde bilen bir oyuncu. Bunu belirli bir pas kalitesiyle desteklediğiniz zaman ortaya gayet iyi bağlantılar çıkarabilen bir oyuncu çıkıyor ve Haris Seferovic’in bunları yapmakta çok rahat olduğunu görüyoruz.
Bu yılın Ocak ayı içindeki Paços Ferreira maçında toplu oyunda içeri kat eden sol bek Grimaldo (onun yerini de çizgide hemen sol içteki Joao Mario almış durumda) merkezde öne oynuyor. Bu sırada Seferovic (işaretli oyuncu), sağ ön Rafa Silva (hemen solundaki oyuncu) ve sol ön Everton rakibin savunma hattında bire bir eşleşmeleri ortaya çıkarmış durumda.
Seferovic harika bir tek dokunuşla iki savunmacının arasından topu ona en yakın Benfica oyuncusu olan Rafa Silva’nın önüne bırakıyor.
Ama açı gereği Rafa Silva da sol çaprazda ters ayağıyla bir bitiriş yapmak zorunda kalıyor. Hem kaleci açıyı iyi daraltıyor hem de Rafa Silva’nın sol ayağı pürüzsüz bir bitiriş yapmasına izin vermiyor ve Benfica pozisyonu değerlendiremiyor.
Aynı maçta Benfica’dan yine çok güzel bir hücum. Julian Weigl topun üzerindeki isim. İşaretli olan Haris Seferovic çok iyi pozisyon almış durumda ve arkaya kaçmaya hazırlanıyor. Fakat Paços’un savunması kırık durumda. Bunun da en büyük nedeni Seferovic’in hemen arkasındaki iki Benficalı Ramos ve Rafa Silva’nın derine inen aksiyonları. Savunma hattından iki oyuncuyu kendileriyle birlikte çekiyorlar ve savunma hattının kırılmasını sağlıyorlar. Paços’un üçlü savunmasının sol stoperi Antunes duruma en erken uyanan oyuncu ve kırdığı hatta geriye dönmeye hazırlanıyor fakat biraz geç. Zira Weigl’ın topu oldukça ölçülü.
Seferovic önce göğsüyle iyi bir ilk kontrol yapıyor. Bu sırada derine inerek rakip savunmaya zarar veren partneri Gonçalo Ramos ceza sahası koşusuna başlıyor.
Antunes yine de yetişip en azından Seferovic’in pas açılarını kapatma çabası içinde. Fakat merkez stoper Baixinho hatalarına devam ediyor ve Ramos’la koşmak yerine Seferovic’i kapatmaya çalışıyor. Fakat pozisyonda herhangi bir etkisi yok. Güzel ilk kontrolü sonrasında takım arkadaşının koşusunu gören Seferovic yine soluyla iki stoper arasından yumuşak bir dokunuşla Ramos’u görüyor.
Kaleciyle karşı karşıya kalan Ramos da kötü bir bitiricilik örneği gösteriyor ve hareketli aksiyonda topu kaleciye nişanlıyor. Seferovic’in kaliteli bağlantısı yine asiste dönmüyor fakat pozisyonda İsviçreli forvete Weigl’ın kaliteli uzun topuyla birlikte Ramos’un derine inip attığı koşu büyük kolaylık sağlıyor.
Euro 2020'de İsviçre’nin rakibi milli takımımız. 28. dakikada skor 2–0'ken merkez orta sahadan gelen topu sırt kaleye dönük bir şekilde soluyla yumuşatan Seferovic, bu sırada hemen yanından koşuya başlamış olan Xherdan Shaqiri’nin elbette farkında. O ilk dokunuş sonrasında yüzünü hemen kaleye dönüyor…
…ve tam o sırada Shaqiri’yle bire bir eşleşmiş Çağlar’ın yanından topu stoperin arkasına bırakıyor. Görüntü Seferovic’in dönüş anından ziyade topu ayağından çıkardığı anı gösteriyor. Santrfor zaman kaybetmemek için ayağının dışıyla takım arkadaşının önüne oldukça estetik bir pas bırakıyor.
Dolayısıyla Çağlar Söyüncü bypass edilmiş durumda ve açık alanda bir ikiye bir şansı mevcut. Fakat Xhaqiri bu alanı değerlendiremiyor ve İsviçre bu pozisyonda farkı üçe çıkarabilecekleri net fırsatı harcıyor.
Haris Seferovic’in 22 gol attığı bir önceki sezonun son hafta maçlarından birinde Tondela’ya karşı oyuncudan yine mükemmel bir bağlantı görüyoruz. Yerleşik savunmaya karşı sol içten savunma önünde pozisyon alan Seferovic’e pas geliyor.
Oyuncu tek dokunuşla topun harika bir şekilde altına giriyor ve direkt bir şekilde savunmanın üzerinden topu pası kendisine oynayan Everton’un önüne bırakıyor.
Ama Everton karşı karşıya pozisyonu son anda araya giren Tondela savunmasının müdahalesiyle bitiremiyor.
Rakip yine Paços ama bu kez deplasman. Topla birlikte öne çıkan stoper Otamendi, Seferovic’in koşuya başladığını görüyor ve ona doğru yüksek bir top gönderiyor. Bu esnada Seferovic’in sağındaki oyuncu Rafa Silva ve ondan da yardımcı koşu geliyor.
Yüksek top Seferovic’in kafasıyla buluşurken Rafa Silva en kötü ihtimalle ikinci topu alabilmek için koşusunu içeri doğru yönlendirmeye başlıyor. Fakat İsviçreli santrfor pozisyonu ikinci topa bırakmamaya kararlı. Sırtı kaleye dönük bir şekilde takım arkadaşını görerek kafasıyla topu net bir şekilde Rafa’ya indiriyor.
Rafa Silva bu kez cepheden ama yine ters ayağıyla kaleyi görmesine rağmen iyi bir bitiricilik gösteremiyor ve bu pozisyonu da harcıyor.
Ve yine Haris Seferovic’in hem çevre kontrolünün ne kadar kaliteli olduğunu hem de bu bağlantıları ne kadar iyi kurabildiğini gösteren bir pozisyon. Bir taç atışı sırasında maçta 10 kişi kalmış Paços Ferreira takımı cümbür cemaat Benfica kalesine gidiyor. Taç kötü kullanılıyor ama Paços’un sonrasındaki yerleşimi ve ikinci topu alma planı yok gibi. Dolayısıyla kaleci hariç dokuz oyuncusuyla Benfica yarı sahasına basan Paços, pozisyonun devamında oldukça zor durumda. Kontraya çıkarken top Seferovic’in önünde kalıyor. Oyuncu topu çizgiye doğru sürerken kafasını sağa çevirerek arkaya bakıyor ve oradaki koşuyu görüyor.
Topu kenara fazla açmasına ve Paços savunmasının yetişip açıları daraltmasına rağmen takım arkadaşının nerede olduğunu farkında olan Seferovic, yine soluyla mükemmel bir şekilde iki oyuncuyu ekarte edecek kavisi topa verip açık alandaki Rafa Silva’yı topla buluşturuyor.
Kaleciyle karşı karşıya kalan Rafa, bu kez diğer pozisyonlarda yaptığı hataların önüne geçiyor ve kaleciyi de geçerek kolay bir gole imza atıyor.
Son pozisyon dışında tüm aksiyonlar Seferovic’in kaliteli bağlantılarını gole dönüştürmeyen pozisyonlar. Ayrıca bu aksiyonların tamamının son 14 ay içinde gerçekleştiğini ve oyuncunun çok az oynadığı ve problemli görünen döneminde geldiğini de göz önünde bulundurmak gerekebilir. Haris Seferovic gerçekten çok kaliteli bir bağlantı santrforu ve bu, Okan Buruk için muhtemelen çok şey ifade ediyor.
Genç teknik adam kısa kariyerinde önemli başarılar elde etti. Anadolu takımı Akhisarspor’la bir Türkiye Kupası şampiyonluğu ve Başakşehir’le bir lig şampiyonluğu elde eden Okan Buruk’un bu dönemlerinde dikkat çeken şeylerden en büyüğü dokuz numaralarından aldığı verim oldu. Ama bunu sadece gol rakamlarıyla açıklamak doğru olmaz.
Başakşehir’i şampiyonluğa götürdüğü sezonda iki santrforu Demba Ba ve Enzo Crivelli’den sadece ligde toplam 7 asist katkısı alan Okan Buruk için daha fazlası da vardı. Bağlantı oyunu zayıf Enzo Crivelli, bu yönden en iyi performansını Okan hocayla çıkardı. Kariyerinde maç başına anahtar pas ortalamasında 1'in üstünü sadece Başakşehir sezonunda gören Crivelli gibi başka bir oyuncu da bu yönden en iyi performansını Okan Buruk’la vermişti.
Çaykur Rizespor’da ligin dibindeki takımı alıp yeni yılla birlikte harika sonuçlara imza atan genç teknik adam, sadece takım performansını artırmadı. Aynı zamanda o takımdaki santrforu Vedat Muriqi’in oyununa da zirve yaptırdı. Sezonu 17 gol, 8 asistle bitiren Muriqi hem Fenerbahçe transferi yaptı hem de zirve sezonu ortaya çıkardı. Kariyerinin en asistçi performansına da Okan Buruk’la imza atan başarılı oyuncu aynı zamanda Crivelli gibi maç başına anahtar pas ortalamasında da bir santrfor için harika bir rakam olan 1.4'ü gördü ve bu onun kariyer istatistiğiydi. Lazio’ya giden yolun başlangıcı da o Çaykur Rizespor sezonu oldu.
Yani Okan Buruk, santrforunun gol rakamlarını ama daha da önemlisi bağlantı oyununu maksimize eden bir teknik adam ve bu durum Seferovic için önemli olabilir. Kariyeri anahtar pas metriğinde çok etkileyici olmasa da dört farklı lig sezonunda beş asisti görmüş bir oyuncu olması Seferovic’i bu yönden de farklı bir yere koyuyor.
Fakat onun bu özelliğini kullanabilmek için etrafını iyi organize etmek de hemen her oyuncuda olduğu gibi Seferovic’te de kritik olacak gibi görünüyor. Kerem ve Yunus geçtiğimiz sezon golcü kenar performanslarının üzerine koyabileceklerini gösteren oyunlar oynadılar ve İsviçreli santrforun bu bağlantı oyununu kullanabilmek için bu yönden birkaç sınıf daha atlamaları gerekiyor. Ama daha önemlisi merkeze gelecek üçüncü orta saha ya da forvet hattına gelecek ikinci oyuncunun (ya da 10 numaranın) profili, Seferovic için çok kritik. Galatasaray’ın üçüncü orta sahasını ya da 10 numarasını skor yapabilen bir oyuncu üzerinden seçmesi, İsviçreli oyuncuyu iyi kullanabilmek için en doğru tercih olabilir. Zira bunun bir kanıtını oyuncunun Benfica’daki ilk patlama sezonunda (2018/2019) gördük. O sezonun ilk bölümünü Rui Vitoria’yla 4–3–3 üzerinden geçiren Benfica’da yeni yılla birlikte hem teknik adam hem de sistem değişti. Takımın başına gelen aktüel Wolves hocası Bruno Lage, yapıyı 4–4–2'ye çevirdi ve Haris Seferovic’in yanına Joao Felix’i yerleştirdi. Sonuç harikaydı. Kısa vadede Benfica’da sonuçlar mükemmel bir hale geldi ama daha önemlisi öndeki ikilinin performansıydı. 6 Ocak 2019'daki Rio Ave maçından itibaren 9 maçta 11 gol 4 asiste imza atan Haris Seferovic’e Joao Felix de 7 gol 4 asistle eşlik etti. Çift santrforundan bu süreçte 9 maçta 18 gol, 8 asistlik bir katkı alan Bruno Lage, Benfica’yı inanılmaz bir seriyle iki puan farkla şampiyonluğa götürdü. O Rio Ave maçından itibaren ligin son 19 maçında 18 galibiyet ve 1 beraberlik çıkaran Portekiz ekibinde Haris Seferovic, sezonun en büyük yıldızlarından biri haline geldi ve nasıl yapılar içinde katkı verebileceğine dair de çok şey söyledi.
Sonuç
Dolayısıyla Galatasaray’ın Seferovic’in arkasına yapacağı hamle bu sezonki performansta en belirleyici konulardan biri olabilir. Sarı-kırmızılıların çok uzun bir süre boyunca Cagliari’den Joao Pedro’yla ilgilenmesi tüm bunların ışığında oldukça mantıklı. Ne var ki oyuncu Fenerbahçe tarafından transfer edildi ve bir sonraki profil de bu yönden önemli olacak. Kerem ve Yunus’un da santrfor bölgesinde Haris Seferovic varken geniş değil de daha dar oynamaları (hücumcu bekler?) hem skorerlikleri hem de genel katkıları için kritik görünüyor. İsviçreli oyuncu hiçbir şeyi mükemmel yapamayan ama bir santrforun yapması gereken hemen her şeyi belirli bir standardın epey üzerinde yapabilen çok amaçlı bir profil. Galatasaray’ın onu doğru kullanması için de hem ona yakın oynayacak hücum rollerini oturtması hem de merkeze eklenecek son oyuncunun profilini ve rolünü doğru yapılandırması çok önemli bir rol oynayacak.
